OWL+

Ownership and Leadership: Pathway for (Endangered) Languages’ Use in School

Dataverzameling 1: Plan van Aanpak


Area of Interest: Documentation and text collection

Skills:

Competences:

Age Bracket: Adult Education

Time Commitment: 30 – 60 minutes

Affordability:

Materials:

Of je nu begint aan een kleinschalige, toevallige dataverzameling of een ambitieuze, uitgebreide documentatie-inspanning, een goede planning is cruciaal. Deze gids helpt je bij het organiseren van je project, het bijhouden van je voortgang en het effectief delen van je verzamelde materialen met leerlingen en collega-onderwijzers.

Er zijn geen specifieke materialen nodig in de planningsfase. We raden een digitale aanpak aan tijdens het verzamelen van de data, dus je hebt ten minste een laptop of desktopcomputer met tekst- en spreadsheetsoftware nodig.

Expert recommendations:

LEXICOGRAFISCHE PRINCIPES OM TE OVERWEGEN
Het begrijpen van lexicografische basisprincipes is cruciaal bij het verzamelen van tekstvoorbeelden voor taalonderwijs. Deze principes helpen je om je voorbeelden effectiever te analyseren en te organiseren, wat leidt tot beter lesmateriaal en een beter begrip van taalgebruik. Door deze concepten toe te passen, kun je patronen in woordgebruik identificeren, begrijpen hoe context de betekenis beïnvloedt en de nuances van taal herkennen die misschien niet direct duidelijk zijn. Met deze kennis kun je uitgebreidere en nauwkeurigere bronnen creëren voor je leerlingen, waardoor ze een authentieker en genuanceerder begrip van de doeltaal ontwikkelen.
Houd deze lexicografische basisprincipes in gedachten bij het verzamelen en ordenen van je voorbeelden:
1. Frequentie: Noteer hoe vaak bepaalde woorden of zinnen voorkomen in je voorbeelden.
2. Context: Noteer de context waarin woorden worden gebruikt, omdat deze de betekenis kan beïnvloeden.
3. Collocatie: Let op woorden die vaak samen voorkomen.
4. Register: Let op de mate van formaliteit in elke tekst.
5. Semantische velden: Groepeer verwante woorden uit je voorbeelden in thematische categorieën.
ETHISCHE OVERWEGINGEN
1. Auteursrecht: Zorg ervoor dat je geen auteursrecht schendt. Gebruik materialen in het publieke domein of onder fair use voor educatieve doeleinden.
2. Privacy: Anonimiseer altijd persoonlijke informatie in tekstvoorbeelden.
3. Toestemming: Als je data van individuen verzamelt (bijv. WhatsApp-gesprekken), vraag dan expliciete toestemming.

Available Languages:

Data Collection 1: Preliminary Planning

DE REIKWIJDTE VAN JE PROJECT BEPALEN

Voordat je in de details duikt, moet je de reikwijdte van je project duidelijk definiëren:

  1. Doel: Wat wil je documenteren? (bijv. alledaagse gesprekken, specifieke domeinwoordenschat, dialectvariaties tussen steden, processen of handelingen zoals koken of dansen…) Het beperken van je doelstelling zal je helpen bij het bepalen van veel van de details van je project, zoals je naamgevingsconventie of welke formatten zinvol zijn om te gebruiken (bijv. audio kan goed genoeg zijn om dialectvariaties te documenteren, maar je hebt misschien video nodig om gesprekken tussen grote groepen mensen te documenteren).
  2. Schaal: Is dit een kortdurend, incidenteel project of een langdurige, uitgebreide inspanning? Doe je dit project alleen of in teamverband? Heb je een deadline en hoe strikt is die?
  3. Middelen: Welke tijd, apparatuur en hulp is er beschikbaar? (Zie de tekst, audio en video collectie-items voor voorbeelden van apps en apparatuur die je zou kunnen overwegen).
  4. Tijdlijn: Stel realistische begin- en einddata op voor je projectfasen. We raden je aan klein te beginnen, vooral naarmate je meer vertrouwen krijgt in je archiefsysteem en apparatuur.

EEN ARCHIEFSYSTEEM OPZETTEN

Het voelt misschien contra-intuïtief, maar een van de eerste dingen die je moet beslissen is hoe je de data die je gaat verzamelen gaat opslaan en beheren. Het is niet erg spannend, maar het zal je in de toekomst een hoop zorgen besparen.

Een goed georganiseerd archiveringssysteem is cruciaal om je verzamelde data efficiënt te beheren:

  1. Kies een consistente naamgevingsconventie:
    • Gebruik beschrijvende, beknopte namen
    • Vermeld datum, type inhoud en korte beschrijving
    • Voorbeeld: “20240506_Ljouwert_KoffieBestellen.mp3”
  2. Maak een logische mappenstructuur:
    • Hoofdmap project
      • Tekstvoorbeelden
      • Audio-opnamen
      • Video-opnamen
      • Transcripties
      • Metadata
    • Overweeg submappen voor verschillende thema’s, locaties of moeilijkheidsgraden
  3. Gebruik metadatabestanden of gebruik een sjabloon:
    • Maak een spreadsheet (bijv. Excel, Google Sheets) om details over elk bestand bij te houden.
    • Neem velden op zoals:
      • Unieke code
      • Bestandsnaam
      • Datum waarop het verzameld is
      • Type inhoud (tekst, audio, video)
      • Bron/Plaats
      • Deelnemers (geanonimiseerd)
      • Taalniveau
      • Hoofdthema’s of woordenschat
      • Auteursrechtelijke status
  4. Maak regelmatig een back-up:
    • Gebruik cloudopslag (bijv. Google Drive, Dropbox) voor eenvoudige toegang en automatische synchronisatie
    • Bewaar een lokale back-up op een externe harde schijf

PROJECTVOORTGANG BIJHOUDEN

Om ervoor te zorgen dat je project op schema blijft:

  1. Houd een projectdagboek of managementbord bij:
    • Gebruik een eenvoudige spreadsheet of notitieblok met kolommen voor “Te doen”, “In uitvoering” en “Voltooid”. Dit is vooral belangrijk als je van plan bent om video’s op te nemen, omdat het verwerken van de bestanden veel tijd kan kosten.
  2. Deel je project op in haalbare taken:
    • Doelen voor dataverzameling (bijv. “Verzamel 5 bestanden met restaurantmenu’s tegen het einde van het voorjaar”)
    • Verwerkingstaken (bijv. “Transcribeer 1 audio-opname bij elke klas”)
    • Analyse- en toepassingstaken (bijv. “Test de luistervaardigheid van elke klas met mijn beste opname en vraag leerlingen om feedback”)
  3. Stel mijlpalen:
    • Definieer belangrijke punten in je project (bijv. “50% van de data verzameld”, “Alle video-opnames verwerkt”).
    • Stem deze af op de tijdlijn van je project (als je die hebt).
  4. Regelmatige check-ins:
    • Als je met een team of met je leerlingen werkt, plan dan tijd in om je vooruitgang te bekijken en de kwaliteit van je opnames te evalueren.
    • Pas indien nodig je tijdlijn of reikwijdte aan.
  5. Blijf creatief:
    • Gebruik je projectdagboek om uitdagingen, inzichten en beslissingen tijdens het project te documenteren.

JE PROJECT DELEN

Delen bevordert samenwerking, stimuleert nieuwe ideeën en kan leiden tot onverwachte inzichten of toepassingen van je werk. Het zorgt er ook voor dat je inspanningen een blijvende impact hebben en mogelijk andere projecten in de toekomst inspireren of ondersteunen. In de context van taalbehoud kan het delen van documentatie van minder algemeen onderwezen talen of dialecten bijzonder waardevol zijn, omdat het bijdraagt aan de collectieve inspanning om taalkundige diversiteit te behouden. Vergeet niet dat een gezamenlijk project niet alleen je directe omgeving ten goede kan komen, maar je hele gemeenschap.

Het effectief delen van je verzamelde materialen verhoogt hun waarde voor onderwijs en onderzoek:

  1. Organiseer materialen voor gemakkelijke toegang:
    • Maak “pakketten” van gerelateerde materialen (bijv. een video met de bijbehorende transcriptie en woordenlijst)
    • Ontwikkel een duidelijke index of catalogus van beschikbare bronnen
  2. Zorg voor privacy en naleving van auteursrechten:
    • Alle persoonlijk identificeerbare informatie verwijderen
    • Markeer duidelijk de copyrightstatus en gebruiksrechten voor elk item
  3. Kies de juiste deelplatforms:
    • Voor studenten:
      • Leerbeheersystemen (bijv. Moodle, Canvas)
      • Gedeelde cloudmappen (bijv. Google Drive met beperkte toegang)
    • Voor collega-onderwijzers:
      • Schoolbibliotheken en institutionele archieven
  4. Gebruikershandleidingen maken:
    • Uitleggen hoe je door je bestandssysteem navigeert
    • Geef suggesties voor het gebruik van de materialen in onderwijs of onderzoek
  5. Stimuleer samenwerking:
    • Moedig andere docenten aan om bij te dragen aan het project
    • Overweeg het gebruik van samenwerkingsplatforms zoals wiki’s of gedeelde documenten
  6. Gebruik de data bij het lesgeven:
    • Test nieuwe taalvoorbeelden met je leerlingen en vraag om hun feedback.
    • Probeer meer activiteiten in deze Practical Guide met teksten en opnames die je zelf hebt gemaakt.