OWL+

Ownership and Leadership: Pathway for (Endangered) Languages’ Use in School

Practical guide: Pilot aktiviteiten foar de Fryske les


Wy, as ûndersikers fan de Fryske Akademy/Mercator Europeesk Kennissintrum foar Meartaligens en Taallearen, binne op syk nei dosinten Frysk dy’t meidwaan wolle oan it pilot foar aktiviteiten foar de Fryske les. Dizze aktiviteiten befoarderje de refitalisaasje en it behâlden fan de taal en lizze de klam op de rol fan de dosint yn dit proses. Se binne rjochten op studinten fan tusken de 11 en 15 jier (klasse 1 oant en mei 4). Uteinlik sille dizze aktiviteiten, tegearre mei de ûnderfiningen fan dosinten út ferskate minderheidstaal-konteksten, bydrage oan in Practical Guide (praktyske gids) dy’t universeel brûkt wurde kin om lessen yn de minderheidstalen de ferrykjen en de minderheidstaal troch te jaan oan de folgjende generaasje. 

 

Projekt 

De pilot komt fuort út it Europeeske projekt OWL+. OWL+ is in rinnend trijejierrich projekt fan Erasmus+ Key Action 2 Partnerships for Cooperation, mei it doel om de wichtige rol fan dosinten ûnder de oandacht te bringen, dy’t fan belang is by it refitalisearjen en behâlden fan minderheidstalen. Hjirby wurdt foarútboud op de ûnderfiningen fan oare minderheidstaal-mienskippen. De Practical Guide sil tegearre hingje mei de  OWL+ module (al online), dy’t fol stiet mei eftergrûnynformaasje, foarbylden fan edukaasjemateriaal en byhearrende ynstruksjes foar it Frysk, Latgalysk (Letlân), Mirandysk (Portugal), en Súd-Samysk (Noarwegen) en in ôfdieling mei inisjativen om de talen te befoarderjen.  De fiif talen dy’t by dit projekt belutsen binne, binne minderheidstalen yn Europa dy’t erkend wurde en, op ferskillende nivo’s, op skoalle ûnderwiisd wurde. 

 

Pilot fan aktiviteiten Frysk 

Soene jo oan ús projekt meiwurkje wolle? Der binne trije aktiviteiten, wêr’t wy graach jo ûnderfining en miening oer witte wolle. Dit binne aktiviteiten dy’t ûntwikkele binne binnen ús projekt, en dy’t troch dosinten fan de oare minderheidstalen ek testen wurde yn de les. 

Wy stelle dit hiel bot op priis, om’t de rol fan dosinten yn it befoarderjen fan it Frysk hiel wichtich en weardefol is. Troch jo meiwurking kinne wy in better byld krije fan wat wol of net wurket yn de les, en hoe’t de aktiviteiten bydrage (kinne) oan dizze befoardering en de refitalisaasje.  

Eltse aktiviteit duorret tusken de 15 en 25 minuten. Alle aktiviteiten slute oan by de kearndoelen Frysk A (taal leare en brûke), C (taalekspresje) en D (Fryske skiednis, geografy en kultuer). 

  • De beam omskriuwe  

Yn dizze aktiviteit komme de studinten yn kontakt mei de natuerlike omjouwing (spesifyk yn Fryslân). De opdracht is om in natuerlik objekt (sa as in beam) te omskriuwen mei gebrûk fan it Frysk. Dit kin op ferskate nivo’s, ôfhinklik fan it Fryske behearskingsnivo fan de studinten. 

  • Ik en skiednis 

By dizze aktiviteit stiet in barren út de Fryske skiednis, mei in spesifyk histoarysk persoan, sintraal, wêr’t de studinten op in krityske wize oer neitinke. 

  • Skatsykje yn de katalogus fan de biblioteek 

By dizze aktiviteit fertelle de studinten oer harren favorite Fryske boek, of fetsje se in favoryt boek yn in oare taal gear yn it Frysk. Se geane dêrnei op syktocht yn de (online) katalogus fan de lokale biblioteek. 

Wannear’t jo ynstimme mei dielnimming, krije jo fan ús in hantlieding mei fierdere ynstruksjes foar de aktiviteiten. Wy wolle graach úteinsette mei de pilot nei de maaiefakânsje. 

 

Koart ynterview oer jo miening en ûnderfining 

Op in letter momint soene wy graach in ynterview  mei jo (de dosinten dy’t de aktiviteiten yn de les dien hawwe) ynplanne. Hjirby freegje wy nei de persoanlike ûnderfiningen en mieningen oer de aktiviteiten, mar ek nei wat de studinten derfan fine, en bygelyks hokfoar ynfloed de aktiviteiten hawwe op de Fryske lessen, yn de eagen fan de dosint. Dit ynterview sil rûn juny plakhawwe. It sil ûngefear 20 minuten duorje. 

 

Meidwaan 

Soene jo meidwaan wolle oan ús pilot? Dit soene wy op priis stelle! By ynteresse kinne jo kontakt opnimme mei ûndersyksmeiwurker Femke van Seijen fan de Fryske Akademy/Mercator, e-mailadres: fvanseijen@fryske-akademy.nl . Foar fierdere fragen kinne jo hjir ek terjochte. Alfêst tige tank!