Is der spesjalisearre inisjële oplieding om takomstige ûnderwiisprofesjonals ta te rieden op wurkjen yn in meartalige omjouwing?

Underwiisprofesjonals op de foarskoalle

Studinten folgje in stúdzjerûte oan in ynstelling foar middelber beropsûnderwiis (MBO ), op nivo 3 of nivo 4, om in learaar foar foarskoalsk ûnderwiis te wurden. Op MBO nivo 4 wurde studinten oplaat ta spesjalisearre pedagogysk personiel.

De oplieding rjochtet him net spesifyk op de Fryske taal, dêrom wurde workshops en lessen dy ’t spesifyk rjochte binne op Fryske taalûnderwiis oanbean troch eksterne organisaasjes, lykas dy ’t belutsen binne by it Taalplan Frysk. SFBO organisearret bygelyks neiskoalling dy 't de klam leit op it Frysk en meartaligens yn it ierskoalske ûnderwiis.

Basisskoalle

Takomstige learkrêften foar it basisûnderwiis folgje of in bacheloroplieding
foar it basisûnderwiis, bekend as de PABO (útfierd oan in HBO - hegeskoalle foar heger beropsûnderwiis ), of in akademyske learare-oplieding (útfierd mei-inoar oan in HBO en universiteit).

Yn Fryslân wenje studinten NHL Stenden Hegeskoalle by om harren op te lieden ta learkrêften foar it basisûnderwiis. It programma omfettet de kursus " Frysk as fak ", dy 't de taalbehearsking fan alle fjouwer feardichheden omfettet (begryp, praten, lêzen en skriuwen ), lykas jeugdliteratuer en didaktyk. Foar net-Frysktalige studinten wurdt in spesjale kursus oanbean oer taalwinning.

Fuortset ûnderwiis

De learare-oplieding foar it fuortset ûnderwiis wurdt ek útfierd oan in HBO en is ferdield yn twa nivo's. In nivo-2 programma (4 jier) liedt ta in kwalifikaasje om les te jaan op tariedend middelber beropsûnderwiis (VMBO ), en de ûnderbou fan algemien middelber ûnderwiis (HAVO) en tariedend wittenskiplik ûnderwiis (VWO).

Om les te jaan op it boppebounivo moatte studinten harren ynskriuwe foar in nivo-1 programma (2 -3 jier).

Yn Fryslân, lykas yn it gefal fan it basisûnderwiis, studearje studinten oan de NHL Stenden Hegeskoalle om Frysk te ûnderwizen as skoalfak. It programma folget in ferlykbere struktuer as dy fan oare skoaltalen (Nederlânsk, Ingelsk, Dútsk en Frânsk).

Lykwols, omdat Nederlânsk en Frysk ferplichte skoalfakken binne yn Fryslân dy ’t ûnderwiisd wurde as L 1 en L 2, hat it kurrikulum de oanstriid om sawol Frysk as Nederlânsk te yntegrearjen as L 1 fan de studint-leararen en fan de learlingen yn it fuortset ûnderwiis en yn it learare-opliedingsprogramma foar Frysk. De bachelor - en masterprogramma's foar Frysk omfetsje de ferbettering fan de taalbehearsking fan de studint yn alle fjouwer feardichheden oant nivo C 2 fan it ERK, lykas grammatika en syntaksis, (jeugd)literatuer, skiednis fan Fryslân, en it learen en trainen fan didaktyske feardichheden.

Referinsjes

Riemersma, A. (in press). Frisian: The Frisian language in education in the Netherlands (5th edition). Regional Dossier series.